Pleegzorg

Pleegzorg is een vorm van jeugdhulp bedoeld voor kinderen en jongeren die (tijdelijk) niet meer thuis kunnen wonen en hun ouders die, ook met hulp en ondersteuning, hun kind thuis (tijdelijk) niet kunnen opvoeden.
Pleegzorg kan op vrijwillige basis worden ingezet en in een gedwongen kader.

• Vrijwillig: ouders stemmen zelf in met jeugdhulp en pleegzorg omdat ze (tijdelijk) niet in staat zijn om hun kind op te voeden. In dat geval wordt pleegzorg aangevraagd door ouders in samenwerking met het basisteam.
• Gedwongen: indien er sprake is van een ondertoezichtstelling of voogdijregeling vraagt de instelling voor gezinsvoogdij de pleegzorgplaatsing aan.

Taken en verantwoordelijkheden bij pleegzorg

• Pleegouder
  • Biedt de jeugdige een vervangende opvoedsituatie: een veilig verblijf, goede verzorging en opvoeding. Het ‘zo gewoon mogelijk opgroeien’ staat daarbij voorop.
• Pleegzorgaanbieder
  • beoordeelt de kwaliteit van de pleegouder;
  • beoordeelt of een jeugdige in het betreffende pleeggezin geplaatst kan worden, de zogenaamde matching;
  • houdt bij de matching tussen jeugdige, ouders en pleeggezin rekening met factoren als perspectief en doel van de plaatsing en leeftijd, geslacht, gedrag en ontwikkeling van de jeugdige.
  • heeft bij de matching aandacht voor de cultuur, achtergrond en levensovertuiging van de jeugdige en/of diens ouders;
  • biedt professionele begeleiding aan zowel het pleegkind, de pleegouders als de biologische ouders (indien mogelijk)
• Biologische ouders worden –zo veel mogelijk- in de gelegenheid gesteld hun ouderschapstaak in de toekomst weer (gedeeltelijk) op passende wijze uit te voeren. De begeleiding van biologische ouders wordt vormgegeven in overleg met de verwijzer.

De duur en doel (perspectief) van de pleegzorg is afhankelijk van de mogelijkheden en moet binnen maximaal een jaar worden bepaald. Pleegzorg kan een tijdelijke situatie zijn met als perspectief de terugkeer in het eigen gezin (hulpverleningsperspectief). Als terugkeer in het eigen gezin niet meer mogelijk is, is de pleegzorg gericht op langdurige opvoeding in het pleeggezin (opvoedingsperspectief).

Uitvoeringsaspecten
Er zijn verschillende vormen van pleegzorg: pleegzorg kan hiermee flexibel en op maat worden ingezet:

• Voltijds pleegzorg in eigen netwerk;
• Voltijds pleegzorg in een bestand gezin van de aanbieder.
• Deeltijd pleegzorg in het eigen netwerk;
• Deeltijd pleegzorg in een bestand gezin van de aanbieder.
  Bij de deeltijdvariant zijn er verschillende mogelijkheden om pleegzorg als aanvulling op de dagelijkse zorg en opvoeding van een jeugdige in te zetten, bijvoorbeeld in het weekend of vakantie. Deze variant wordt gebruikt als preventieve hulp voor jeugdigen die thuis wonen, maar waar de zorg en opvoeding voor de ouders zwaar valt en uithuisplaatsing voorkomen moet worden
• Pleegzorg met behandeling: voor deze inzet wordt er naast de zorgtoewijzing voor pleegzorg het product ‘Specialistische begeleiding/behandeling pleegzorg’ (indien de inzet voldoet aan de productbeschrijving).

Netwerkpleegzorg
Familie, vrienden of andere volwassenen uit het netwerk van het gezin, nemen een kind in huis omdat er sprake is van opvoedings- en opgroeiproblemen in de thuissituatie. Wanneer bekenden formeel netwerkpleegouder willen worden, dan worden zij gescreend aan de hand van het Kwaliteitskader Voorbereiding en screening aspirant pleegouders en sluiten zij een pleegcontract af met een pleegzorgaanbieder.

Let op:
Ook binnen pleegzorggezinnen kan de stabiliteit en ontwikkeling van kinderen (door de complexiteit van de problemen van de kinderen) onder druk komen te staan. Om te voorkomen dat de plaatsing voortijdig zou moeten worden afgebroken (breakdown), kan extra hulp en ondersteuning van het gezin of de kinderen nodig zijn. Dit aanvullende jeugdhulpaanbod kan ingezet worden via een verwijzing en zit niet in de financiering van dit product.
Soms is het wenselijk dat, ter voorkoming van een breakdown of als vorm van mantelzorgverlichting, de jeugdige dagdelen of een weekend of tijdens vakanties kort kan logeren bij een hiertoe aangewezen jeugdhulpaanbieder. Ook hiervoor is een aparte verwijzing nodig.
Voor de uitvoering van matching, het werven en het opbouwen van een voorraad bestand pleeggezinnen en voor het aanbod van deskundigheidsbevordering voor pleegouders, werkt de pleegzorgaanbieder nauw samen met andere pleegzorgaanbieders. Zo mogelijk wordt dit vanuit 1 loket uitgevoerd.